Twój koszyk jest obecnie pusty!
Zmiany klimatu, maseczki i nadmierne złuszczanie to czynniki, które bezpośrednio wpływają na coraz częściej występujący problem – skóra wrażliwa.
Podczas International Forum for the Study of Itch (IFSI) zdefiniowano skórę wrażliwą jako „zespół występowania nieprzyjemnego odczucia (kłucie, pieczenie, ból, świąd i mrowienie) w odpowiedzi na bodźce, które normalnie nie powinny wywoływać takiego wrażenia” [1]. Pierwsze doniesienia o wrażliwości skóry na substancje kosmetyczne pojawiły się w latach 70. XX wieku. Zauważono wtedy pieczenie u niektórych pacjentów po nałożeniu na skórę produktu, który nie zawierał żadnej potencjalnie toksycznej substancji [2]. W badaniach opublikowanych w 2019 roku podsumowano, że aż 60 – 70% kobiet i 50 – 60% mężczyzn deklaruje posiadanie skóry wrażliwej (od delikatnie wrażliwe po bardzo wrażliwą) [1].
Problem skóry wrażliwej jest ściśle powiązany z pogorszeniem funkcji barierowych skóry [3].
Czym jest bariera naskórkowa?
Jest to najbardziej zewnętrzna warstwa naskórka zbudowana z białkowych komórek skóry – korneocytów, zanurzonych w mieszaninie lipidów międzykomórkowych (macierzy). W skład lipidów wchodzą ceramidy (należące do klasy sfingolipidów) – najbardziej obfity składnik macierzy pełniący istotną rolę w homeostazie naskórka, cholesterol i jego pochodne oraz wolne kwasy tłuszczowe.
Badania wykazały, że to właśnie ochronne właściwości bariery naskórkowej mają kluczowy wpływ na wrażliwość skóry [1]. W szczególności zmniejszona ilość ceramidów oraz sfingolipidów (sfingozyny) powoduje osłabioną integralność bariery naskórkowej, a co za tym idzie większą przepuszczalność. Słaba bariera umożliwia penetrację substancji potencjalnie drażniących wgłąb skóry.
Najłatwiej obrazuje to analogia do muru zbudowanego z cegieł i zaprawy murarskiej, gdzie cegłami są korneocyty, a zaprawą murarską mieszanina ceramidów, pochodnych cholesterolu oraz kwasów tłuszczowych. Mur jest zbudowany prawidłowo, jeżeli jest szczelny, natomiast jeżeli zabrakło nam zaprawy murarskiej lub cegieł – pojawiają się w nim ubytki, które sprawiają, że nie spełni on swojej funkcji obronnej. To samo dzieje się w naskórku.
Moda na złuszczanie
Kosmetyki, tak jak ubrania, podlegają trendom, które nieustannie się zmieniają.
Z trwogą obserwowałam ostatnie nowości kosmetyczne. Poprzedni rok był zdominowany przez kosmetyki zawierające kwasy AHA/BHA. Jednakże nie było to typowe produkty służące do domowego złuszczania martwych komórek naskórka. W sklepach pojawiały się płyny micelarne, toniki, serumy i kremy… z kwasami. Kwasy zaczęły być obecne w codziennej pielęgnacji. Uważam, że stosowanie tego typu produktów w tak krótkim odstępie czasu przyczynia się do obniżeniu funkcji barierowych skóry. Pojawia się suchość, nadreaktywność, zaczerwienie lub podrażnienie.
Siła działania AHA na skórę zależy głównie od ich stężenia w preparacie, kremy i balsamy kosmetyczne zawierające niskie stężenia kwasów owocowych mogą poprawiać miękkość, jędrność i koloryt warstwy rogowej, nie wywołując przy tym podrażnienia. Potwierdzono ponadto stymulujący wpływ m.in. kwasu mlekowego na biosyntezę ceramidów, co przyczynia się do poprawy jakości bariery naskórkowej [22]
Następstwem upośledzonej bariery lipidowej i niedoboru lipidów w warstwie rogowej jest zwiększona transepiderma utrata wody z przypowierzchniowych warstw skóry (parametr TEWL). Wynika to z faktu, że obniżona zostaje zdolność do wiązania i zatrzymywania wody w naskórku [4]. Skóra staje się sucha, szorstka, mniej elastyczna i jest bardziej podatna na zanieczyszczenia ze środowiska.
W jaki sposób dbać o barierę naskórkową?
Skup się na produktach emulsyjnych, kremowych o właściwościach regenerujących. W składach INCI szukaj:
1. Ceramidy
Nazwa INCI: Ceramide NH, Ceramide NP, Ceramide NS, Ceramide AP, Ceramide EOP
Obecność ceramidów pomiędzy korneocytami decyduje o ich wzajemnym przyleganiu oraz warunkuje szczelność i stabilność bariery wodnej. Ceramidy, stanowiące połączenie sfingozyny z kwasem tłuszczowym, składają się przynajmniej z sześciu różnych frakcji (ceramid 1 oraz 2–6), z których ceramid 1 (zawierający kwas linolowy) jest najistotniejszym składnikiem płaszcza lipidowego skóry.
2. Proceramid, czyli sfingozyna lub fitosfingozyna
Nazwa INCI: Sphingosine lub Phytosphingosine
3. Oleje bogate w NNKT, czyli niezbędne, nienasycone kwasy tłuszczowe
Olej z nasion ogórecznika, olej z nasion czarnej porzeczki, olej lniany, olej z wiesiołka, olej marula
Nazwa INCI: Borago Officinalis Seed Oil, Ribes Nigrum Seed Oil, Linum Usitatissimum (Linseed) Seed Oil, Oenothera Biennis Seed Oil, Sclerocarya Birrea (Marula) Seed Oil
4. Probiotyki i prebiotyki, które pomogą wesprzeć naturalny mikrobiom skóry
W 2020 roku japoński koncern kosmetyczny Shiseido przeprowadził badanie, w którym wykazano, że kobiety o skórze wrażliwej posiadają mniej zróżnicowaną florę bakteryjną w porównaniu do osób o skórze normalnej. Badania potwierdziły również korelację stanu mikrobioty skóry ze stopniem nawilżenia oraz obecnością rumienia – dysbioza wpływała na większą suchość oraz zaczerwienie skóry [5].
- Probiotyki – fermenty, ekstrakty kultur bakterii
Nazwa INCI: Lactobacillus Ferment
- Prebiotyki – czyli to czym żywią się bakterie: inulina, alfa- i beta-glukan
Nazwa INCI: Inulin, Alpha-Glucan Oligosaccharide, Beta-Glucan Oligosaccharide
5. Naturalny czynnik nawilżający, czyli NMF
NMF (Natural Moisturising Factor) utrzymuje prawidłowy poziom nawilżenia. To mieszanina różnych związków. W jego skład wchodzą aminokwasy, mocznik, sole kwasu mlekowego, sól sodowa kwasu piroglutaminowego, wapń, magnez, potas i inne.
Nazwa INCI: Urea, Sodium PCA, Lysine, Glycine, Lactic Acid, Sodium Lactate
Dbanie o skórę powinno iść w parze ze zrozumieniem jej budowy, fizjologii i procesów, które dzieją się w jej komórkach. Regeneracja bariery naskórkowej to u mnie pierwszy punkt w terapii kosmetologicznej. Dzięki temu już w pierwszych tygodniach można osiągnąć poprawę parametrów skóry. Odczuwalna jest mniejsza suchość, przyjemna ulga i redukcja zaczerwienień. Co więcej, o regenerację skóry bardzo łatwo jest zadbać samemu w domu. Stosuj produkty złuszczające raz w tygodniu, a na co dzień wybieraj kosmetyki bogate w ceramidy, NNKT, probiotyki i prebiotyki oraz składniki nawilżające. Dzięki temu w stosunkowo krótkim czasie jesteś w stanie poprawić stan swojej skóry na lepsze.
Materiały i artykuły naukowe wykorzystane w tekście:
[1] M. A. Farage, The Prevalence of Sensitive Skin, Frontiers in Medicine, 2019, Vol.6, Art. 98.
[2] R. Baran, H. I. Maibach, Textbook of Cosmetic Dermatology, 2011, wyd. 4, 73.
[3] N. Muizzuddin, K. Marenus, D. Maes, Factors defining sensitive skin and its treatment, Am J Contact Dermatitis, 1998, 9, 170–175.
[4] D. Wojnowska, G. Chodorowska, M. Juszkiewicz-Borowiec, Sucha skóra – patogeneza, klinika i leczenie, Postępy Dermatologii i Alergologii XX, 2003, 2, 98 – 105.
Dodaj komentarz